Urumea ibaiak Ezkurran, Nafarroan, du sorburua. Ollin ibaia izenarekin sortzen da han, malda ertaineko basoen artean. Sorburutik Donostian itsasoratzen den arte, 45 kilometro baino gehiago egiten ditu 700 metroko altuera bat gaindituz.
Baina ibai ezagun hori zerbaitek egiten badu berezi-berezi, historian zehar horren inguruan garatu diren «lanbideek» egiten dute. Hondar-biltzaileak eta olagizonak nabarmendu behar dira lanbide horien artean. Azken horiek Urumea ibaiaren arroan jarri zituzten beren burdinolak mendeetan zehar, eta garrantzi handia izan zuten, bai ekonomiaren aldetik, bai gizartearen aldetik. Ibaiaren ertzean zeuden burdinolak, eta bertako uren indar hidraulikoaz, egur-ikatzaz eta burdinaz baliatzen ziren. Lantegi txiki horiek 5 edo 6 olagizonek kudeatzen zituzten, gau eta egun, txandaka, eta atsedenik gabe, materialak eduki bitartean.
Comments