Arredor de nós. Radio galega

Os maquis, tamén coñecido como a guerrilla, foi o conxunto de movementos guerrilleiros antifascistas que comezou durante a guerra civil. O case inmediato estalido da segunda guerra mundial sorprendeu moitos excombatentes republicanos en territorio francés. A partir de 1944, cos exércitos alemáns en retirada, moitos destes guerrilleiros reorientaron a súa loita antifascista en España. Pese ao fracaso da invasión do Val de Arán nese ano, algunhas columnas conseguiron progresar cara ao interior e enlazar coas partidas que permaneceran no monte desde 1939. Os maquis tiveron relevancia en todo o norte español, en Andalucía e noutras zonas durante e despois da guerra civil española O período de máximo apoxeo guerrilleiro foi o comprendido entre 1945 e 1947. A partir deste ano intensificouse a represión franquista, que pouco a pouco foi terminando coas partidas ou grupos. Moitos dos seus integrantes morreron ou foron detidos (o que en moitos casos supuxo a morte), outros escaparon a Francia ou Marrocos. En 1952 procedese á evacuación dos últimos continxentes de importancia. Desde ese ano, os que aínda resistían no monte, negándose a elixir entre o exilio ou a morte, loitan xa case exclusivamente pola supervivencia. O final do maquis márcano as mortes de Ramón Vila en 1963 e de Xosé Castro en 1965. Emitido: 2019/06/27 Fonte do audio: https://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Picadillo e outros mundos Manuel María Puga y Parga, coñecido como Picadillo, nado en Santiago de Compostela en 1874 e falecido na Coruña o 30 de setembro de 1918, foi un escritor, gastrónomo e político galego. Emitido: 2018/09/26 Fonte do audio: https://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Comer en Galicia. Unha achega as nosas cociñas Emitido: 2018/09/12 Fonte do audio: https://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Cataláns en Galicia. O tempo da conserva Emitido: 2018/03/17 Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Cataláns en Galicia. A historia da salga Emitido: 2018/05/05 Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Piratas e corsarios Emitido: 2018/02/17 Benito Soto Aboal, nado na Moureira (Pontevedra) o 22 de marzo de 1805 e falecido en Cádiz ou en Xibraltar entre 1830 e 1833, foi un pirata galego con sona de acadar grandes cotas de crueldade. Moitos datos da súa biografía son confusos e existen fontes contraditorias sobre eles Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Concepción Arenal Emitido: 2018/03/17 María Concepción Jesusa Petra Vicenta Arenal Ponte, nada en Ferrol o 31 de xaneiro de 1820 e finada en Vigo o 4 de febreiro de 1893, foi unha diplomada en Dereito, xornalista, poeta, autora dramática e de zarzuela. Foi a primeira muller en asistir a unha Universidade española. Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Prisciliano, nado no ano 340 e axustizado en Tréveris en 385, foi un relixioso heresiarca galaico, concretamente galaico-romano, aínda que non se coñece exactamente se foi nado na Gallaecia ou noutro lugar. É alcumado de galaico ben por nacemento ou pola exitosa propagación e persistencia da súa herexía e adeptos neste territorio. Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Emitido: 2017/12/16 Coñécese como gripe de 1918 unha pandemia de gripe que afectou a todo o planeta precisamente cando remataba a primeira guerra mundial e matou a 50 millóns de persoas, un número tres veces maior que o de baixas na guerra. Ignórase onde apareceu o virus, pero as primeiras noticias sobre a súa intensidade publicáronse en xornais españois, polo que tamén se coñece como gripe española. Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Emitido: 2017/11/25 Fai agora cen anos, en Galicia asistíase á floración e ao desenvolvemento dunha das experiencias de escolarización popular máis xenuínas e senlleiras de cantas se teñen rexistrado na súa historia. Esta iniciativa agromaba nos escenarios da emigración transoceánica, impulsada polas sociedades de instrución que comezaran a tomar corpo en varios daqueles espazos case ao mesmo tempo, á altura de 1904. Desde entón e ata o alborexar da década dos trinta, ano a ano e mes a mes foron constituíndose moreas de pequenas agrupacións locais nos territorios de alén mar que tiñan por obxectivo en común contribuír á difusión do ensino nos lugares aos que proclamaban representar. Débenselles a elas as máis de trescentas aulas coas que axudaron a encher de luces o país, favorecendo a transición dunha sociedade na que prevalecía a cultura oral a unha nova xeira na que se ía ir abrindo paso a cultura escrita, sobre todo mercé á difusión e penetración da escola nos contextos rurais. Tres séculos antes xa, da man dos filántropos indianos, a intervención dos galegos do exterior no ámbito educativo fixera a súa aparición. As dúas variantes coexistirán durante boa parte da primeira metade do pasado século, aínda que con intensidades e perfís ben distintos ao longo do seu percorrido. Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: María Soliño Emitido: 2017/12/09 María Soliño ou tamén María Soliña, nada no século XVI en Cangas, foi unha muller condenada polo tribunal inquisitorial acusada de practicar bruxería. Tras a súa morte, converteuse nun símbolo do sufrimento do pobo. Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Historia do cine en Galicia I Emitido: 2017/09/09 José Sellier Loup, nado en Givors o 13 de agosto de 1850 e finado na Coruña o 21 de novembro de 1922, foi un fotógrafo galego de orixe francesa, pioneiro do cinema en Galicia. Xosé Gil Gil, nado en Barxa (Rubiós, As Neves) o 3 de abril de 1870 e finado o 1 de xaneiro de 1937, foi un fotógrafo e director de cinema, a figura máis relevante do cinema galego entre os pioneiros que xurdiron no primeiro terzo do século XX. Ramón Barreiro Vázquez, nado en Pontevedra o 28 de agosto de 1908 e finado en Madrid en 1981, foi un fotógrafo, cineasta e escritor galego. Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Estanislao Reverter, o pai do automobilismo galego Emitido: 2017/08/13 Estanislao Reverter Sequeiros, nado en Ourense o 1 de outubro de 1929 e finado o 3 de febreiro de 1991, tamén coñecido como Lalao, foi un político de UCD, piloto de rally, impulsor do Rally de Ourense, director da Escudería Ourense, construtor do Renault Alpinche e un dos pais do automobilismo en Galiza Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Galicia na II Guerra mundial. Unha ruta para escapar Emitido: 2017/07/09 'Estación Libertade' é o nome clave que tiña a estación de Ribadavia na II Guerra Mundial nos anos 40, que é cando as irmás Touza levan a cabo todo este labor humanitario, xogándose o pelexo para pasar a uns 500 refuxiados, a maioría deles xudeus, a Portugal para que embarcasen cara a América Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Alejandro Finisterre, o creador do futbolín Emitido: 2017/07/02 Alejandro Campos Ramírez, coñecido como Alexandre de Fisterra, nado en Fisterra o 6 de maio de 1919 e falecido en Zamora o 9 de febreiro de 2007, foi un editor, escritor, inventor, republicano e testamenteiro de León Felipe. Foi o inventor do futbolín. Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Os viquingos en Galicia Emitido: 2017/06/25 A presenza de viquingos en Galiza tivo lugar entre os séculos IX e XII, cando estes deviran unha potencia naval e militar, lanzando expedicións de saqueo e conquista polo océano Atlántico e subindo polo leito dos ríos até as cidades que pretendían saquear Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Reveriano Soutullo, , o león de Redondela Emitido: 2016/07/17 Reveriano Soutullo Otero, nado en Ponteareas o 11 de xullo de 1884 e finado en Vigo o 29 de outubro de 1932, foi un compositor galego de pasodobres e zarzuelas. Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Antolín Faraldo Emitido: 2016/07/10 Antolín Faraldo Asorey, nado en Betanzos o 2 de setembro de 1822 e finado en Granada o 20 de xuño de 1853, foi un escritor e xornalista galego e un dos pais do movemento provincialista galego da primeira metade do século XIX. Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Galicia na II Guerra mundial. Un mundo de espías Emitido: 2016/07/03 A participación de Galicia na segunda guerra mundial estivo marcada pola súa situación fronte ás costas do Atlántico. A pesar da neutralidade española, a guerra tamén afectou ao país debido á súa situación estratéxica. O volframio extraído de minas como as de San Fins era utilizado pola industria bélica nazi. A extracción e transporte do mineral realizábano empresas tapadeiras, como a Sociedade Financeira e Industrial (SOFINDUS) Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos

Arredor de nós: Antón Sanjurjo Badía, o fillo do habilidades Emitido: 2015/08/02 Antonio Sanjurjo Badía, nado en Sada en 1837 e finado en Vigo o 8 de xaneiro de 1922, foi un inventor galego. Fonte do audio: http://www.crtvg.es/rg/podcast/programa/arredor-de-nos