Radio Manoplas

A décima entrevistada da quinta tempada é Elisabeth Matute. Naceu en Honduras e leva xa máis de catro décadas vivindo na Galiza. Daquela, cando chegou, non existía a lei de estranxeiría e nestes lares a súa presenza causaba estrañeza. Elisabeth participa en SINTRAHOCU, sindicato de traballadoras do fogar e os coidados, que naceu hai catro anos en momentos de pandemia. Xurdiu para artellar respostas, desde as propias implicadas, fronte á desprotección que padecían as traballadoras dun sector esencial para a vida. SINTRAHOCU é un sindicato no que se organizan traballadoras do fogar, na súa maioría procedentes de diferentes países do continente americano. Alí autorganízanse, aprenden e comparten coñecementos na defensa dos seus dereitos. É tamén un espazo de encontro e apoio mutuo, que lles ofrece seguridade para afrontar moitas das dificultades ás que se enfrontan: atrancos para se empadroar, problemas para acceder a unha vivenda… en definitiva, para poder vivir con dignidade. Fan política tecendo relacións con outras e dándolle valor ao comunitario, algo fundamental para mulleres que desempeñan tarefas illadas e en solitario, o que demasiadas veces repercute no seu estado emocional. É unha sorte contar con persoas e movementos que contribúen a mellorar as nosas sociedades. Para botar o peche escoitamos a Roberto Carlos cantando "Yo solo quiero (un millón de amigos)". Botádenos unha man compartindo este proxecto, que podedes escoitar en: radiomanoplas.org e nas principais plataformas de audio.

A novena entrevistada da quinta tempada é Zaida Jiménez Jiménez. Filla de "Mili", referente para Zaida de muller xitana. Lembra unha infancia moi feliz, nunha casa co tendeiro máis limpo de Castrelos. O dobre apelido Jiménez xa daba pistas da súa orixe dentro do sistema educativo, do mesmo xeito que o oficio dos seus pais no "mercadillo". Na casa apostaron, malia as dificultades, polo camiño do estudo para as súas fillas. Zaida medraba cun pé en cada mundo. Os seus pais defendían con valentía, na comunidade xitana, o estilo de vida que querían para elas. Apostaban pola formación, aínda que non sempre se entendía que aprender non significaba perder a identidade. Nese camiño contaron co apoio de 'Guru', unha traballadora social xitana que con insistencia e camelo converteuse nun referente para Zaida. Co tempo, rematou a carreira de Maxisterio e, tras pasar por diversos contratos, comezou a traballar na Fundación Secretariado Xitano. Na actualidade exerce como técnica de igualdade, á fronte de programas para mulleres como o "Calí". Na entrevista, reflexiona sobre o feito de ser referente nunha sociedade marcada polo antixitanismo, unha responsabilidade que adoita supoñer críticas desde dentro e desde fóra desta comunidade. Tamén analiza que en territorios como Galiza bótase en falta a presenza de movementos sociopolíticos liderados pola propia comunidade xitana, que loiten polas transformacións necesarias. Agradecemos a conversa fonda e sincera de Zaida, que pechamos coa canción "Mora", de José el Francés. +info: www.radiomanoplas.org

A oitava entrevistada da quinta tempada é Mar Cendón. Mar viviu en Candeán, pero fixo a maior parte da súa infancia en Covelo. Durante anos tivo claro o seu interese polo Dereito, mais finalmente estudou Ciencias Políticas en Compostela, formación regrada que logo completou cun mestrado en Estudos de Xénero. O seu interese polo feminismo levouna a implicarse nos feminismos autónomos alí adquiriu moitos aprendizaxes nuns espazos onde "os coidados estaban no centro de toda a organización e tamén o disfrute". Fixo “callo” en diferentes traballos precarios —como teleoperadora ou realizando enquisas— antes de dedicarse durante anos á formación no ámbito da igualdade. Nese eido destaca o proxecto que, xunto a Mari Fidalgo e María Rosendo, a levou a impartir ducias de obradoiros orientados a transformar as relacións e os coidados nos grupos. O seu percorrido profesional continuou no CIM de Ponteareas, traballando con mulleres vítimas de violencia machista. Alí experimentou de primeira man a escaseza de recursos e aprendeu a superar prexuízos sobre as vítimas. Na actualidade traballa como técnica de igualdade na UVigo. Ao fío de "Homes de coidado", xornal publicado pola Unidade de Igualdade da UVigo, falamos sobre “novas masculinidades” ou masculinidades disidentes, coidadosas e antipatriarcais. Neste terreo Mar atopa interese en "como aplicar a perspectiva dos coidados e da masculinidade como unha forma prevención da violencia e das prácticas desiguais". No podcast "A resistencia do dedo medio", que co-creou coa súa querida Eva, xuntou dous dos seus intereses: os feminismos e a música. Pechamos resaltando a súa vena artística e coñecendo a persoas que, para Mar, foron fonte de inspiración ao longo da súa vida. Despedímonos coa súa recomendación musical: “French Disko" de Stereolab. Botádenos unha man compartindo este proxecto, que podedes escoitar nas principais plataformas de audio e na web: radiomanoplas.org

O sétimo programa da quinta tempada é un faladoiro gravado con público no salón de actos da comunidade do "Cristo da Vitoria", titulado "Sabemos morrer?". Para tal reto, falar da morte, contamos con: Marta, Irene e Mari Mar. Un auditorio ateigado de xente con idades e vivencias diversas acolleu a conversa con gratitude, malia a fondura do asunto. Comezamos con Mari Mar, que compartiu a súa experiencia como acompañante no grupo de autoapoio VIH-SIDA e adiccións "O IMÁN". Irene explicou en que consiste o seu traballo como psicóloga no servizo de coidados paliativos. Marta, pola súa banda, relatou como viviu o proceso de enfermidade e morte de Mercedes, unha alumna do ciclo de Integración Social. A conversa foi gañando ritmo. As participantes explicaron con tenrura e cun sorriso como lles gustaría despedirse deste viaxe. As tres coincidían en que querían facelo dun xeito festivo, así como na importancia do colectivo e do comunitario tanto na vida como na morte. Un exemplo vivo disto foi Marina, monxa dominica da comunidade do "Cristo da Vitoria", que morreu loitando —xunto con outras— pola mellora da atención das pacientes oncolóxicas. Foi unha sorte poder participar neste acto. Agardamos que provoque novas conversas e reflexións sobre como vivimos e sobre o ben que senta facelo en compañía doutras persoas. +info en: radiomanoplas.org e botádenos unha man espallando este proxecto que podedes escoitar nas principais plataformas

A sexta entrevistada da quinta tempada é Pura González Carnero. Naceu nunha parroquia de Sober hai 100 anos, mais cedo mudouse a Coia coa súa familia. No Turreiro de Coia despachou na tenda familiar até que casou. Recorda Pura que no turreiro facíanse "as mellores festas de todo Vigo". Foi testemuña da transformación de Coia. Habitantes coma ela, da Coia tradicional, viviron como a construción do polígono levou por diante devesas e casas expropiadas por poucos cartos. Pura lembra como a muller de Franco gustou do hórreo do seu sogro, que mandou levalo até o Pazo de Meirás. Nos inicios dos 70 dominicos e dominicas iniciaron tarefa na parroquia do Cristo da Vitoria, onde a nosa protagonista participou activamente. Chegaron con novas formas de facer igrexa que chocaban coa relixiosidade da época. Pura foi persoa activa na acción social da comunidade e participou alimentando a cativos, como quen a entrevista, nos campamentos de Vilán. Desde hai sete anos vive na residencia de Alcabre. Segue activa, sacando forzas para se manter o máis autónoma posible. Un privilexio poder conversar con Pura, memoria vivente dun barrio e dunha época. Despedímonos cun tema de Sobre Rodas que leva por título: "As Matas". Botádenos unha man compartindo este proxecto, que podedes escoitar en: radiomanoplas.org e nas principais plataformas de audio.

O quinto entrevistado da quinta tempada é Alberte Cea Rodríguez. Naceu no seo dun fogar da Coia tradicional. Medrou nunha familia de "clase obreira con conciencia de clase" nos anos de expansión do polígono. Na súa casa lembran como superaron o intento de expulsión do territorio: a súa nai e outras veciñas mobilizáronse diante da Falanxe para defender o dereito a permanecer no barrio, logrando así unha vivenda nos novos bloques de edificios. Alberte destaca a importancia da formación na mellora das condicións de vida da xente. Estudou Pedagoxía, tendo moi presentes as ferramentas que dota esta disciplina para transformar a sociedade. Tras diversas experiencias laborais, encamíñase no terreo da orientación laboral, sector que viu medrar e desenvolverse nestes anos. Unha tarefa profesional ao servizo das persoas, que afronta cunha ollada comunitaria e na que pula por incorporar a tecnoloxía ao servizo da xente. Un pracer escoitar a sensibilidade coa que fala. Alberte saben quen son os seus e desde acompaña e apoia as persoas que buscan emprego. Pechamos a conversa cun tema da banda Manic Street Preachers titulado "If You Tolerate This Your Children Will Be Next". +info: radiomanoplas.org

A cuarta entrevista da quinta tempada é Irene Esperón Rodríguez. Irene naceu e medrou en Marín, pero aos trece anos chegou a Vigo, onde reside. Chega recomendada pola anterior entrevistada, Conchi, coa que comparte tarefa no seminario de comunicación en situacións difíciles que realizan co alumnado de Enfermaría. Desde cativa lembra ter sempre facilidade para escoitar, e fixo deste don a súa profesión tras estudar Psicoloxía en Compostela. Traballa como psicóloga clínica no CHUVI, en concreto no ámbito dos coidados paliativos, que son os encargados de aliviar o malestar das persoas que teñen doenzas sen cura. Na súa experiencia profesional obtivo valiosos aprendizaxes, como que “o final da vida é unha etapa moi de verdade” ou que “as persoas que morren ben, en paz, son as persoas que fixeron da súa vida o proxecto que quixeron”. Na conversa dáse unha fermosa coincidencia entre entrevistada e entrevistador: Marina, monxa dominica que fixo barrio e comunidade en Coia. Irene acompañouna no final da súa vida, cando Marina era paciente oncolóxica. O compromiso de Marina, e de Mar, superou o impacto do cancro nunha loita que mellorou o benestar das pacientes de oncoloxía e que Irene lembra con moito agarimo. É un luxo escoitar a profesionais e persoas coma Irene, cheas de saber, delicadeza, sensibilidade e fondura. Despedímonos con Silvio Rodríguez: Irene escolleu o tema “Tocando fondo” para pechar o falangullo. Botádenos unha man compartindo este proxecto, que podedes escoitar nas principais plataformas e na web > http://alicerces.arkipelagos.net

A terceira entrevista da quinta tempada é Conchi Estévez Villar. Conchi estudou Enfermaría en Compostela. En Portugal atopou emprego ao rematar a carreira, como tantas da súa xeración. Daqueles anos lembra ter adquirido a necesidade de formarse para ser unha profesional máis competente. Lembra tamén a importancia do grupo, da comunidade como sostén fronte á dureza da tarefa. Especializada en saúde comunitaria e con ampla experiencia laboral en pediatría, onde desempeñou tarefas de supervisora no Hospital Álvaro Cunqueiro de Vigo. Desde 2019 é profesora na Escola Universitaria de Enfermaría do Meixoeiro. Xunto con Irene Esperón, iniciou un seminario para o alumnado sobre comunicación en situacións difíciles, no que, a través do role playing, se abordan os acompañamentos máis axeitados. Na parte final da entrevista falamos de ASEIA, onde Conchi é presidenta, “unha asociación especializada na atención integral en saúde emocional e mental comunitaria dos nenos, adolescentes e as súas familias”. En 2025 organizan a décima edición das Xornadas de ASEIA, que levan por título: A vulnerabilidade das infancias e adolescencias: entre o risco e a oportunidade. Que gusto escoitar a profesionais como Conchi, que nos despide co tema "Perfect day" de Lou Reed. +info e episodios en alicerces.arkipelagos.net

A segunda entrevistada da quinta tempada é Mari Mar Revuelta Álvarez. Mari Mar naceu en Turón, na cunca mineira de Asturias, en 1944. Con 18 anos ingresou na congregación das ⁠Dominicas da Anunciata⁠. Eran tempos de transformación na Igrexa: Concilio Vaticano II, Teoloxía da Liberación... e foi nas Dominicas onde Mar construíu unha vida para e coas xentes de abaixo. A súa vida relixiosa levouna por Bilbao, Brasil, Portugal e Coia (Vigo), onde leva vivindo desde hai máis de tres décadas. No Brasil, participou activamente no ⁠Movimento Sem Terra (MST)⁠, anos nos que unha parte da loita consistía en tomar a terra dos fazendeiros para aquelas familias privadas dos mínimos para a vida. Mar atopou alí unha Igrexa apegada á vida das persoas máis empobrecidas, que se organizaba en comunidades eclesiais de base. O tempo no Brasil rematou por motivos familiares e, en 1990, destinárona a Vigo. Na parroquia do "Cristo da Vitoria" de Coia atopou unha organización semellante á que ela vivira no Brasil. Mar encontrou acubillo nesta comunidade, onde viviu xunto a persoas como Marina ou Carmen. O seu compromiso levouna a participar no grupo IMÁN, na ODS-Coia, na loita na rotonda de Coia... cun modo de estar marcado sempre pola firme defensa da dignidade e dos dereitos das máis empobrecidas. Pechamos a conversa agradecendo a súa constancia, a firme defensa da xustiza e o agarimo que acompañan o facer de Mari Mar. A despedida musical é unha peza que leva por título "Canto do barrio" e que, polo momento, só poderedes escoitar asistindo a algunhas das celebracións que se fan na parro. Escoitade na web: http://alicerces.arkipelagos.net e nas prinicipais plataformas de podcast.

Compartimos contido adicional do faladoiro: "Alternativas comunitarias ao malestar emocional e psíquico". Tras pechar a parte "formal" da sesión, continuamos unha conversa aberta co público. Esta segunda parte non foi gravada cos micros, senón cun dispositivo TASCAM. Durante estes 30 minutos extra, escoitamos a Ian, Marta, Inma e Ramiro reflexionar sobre temas como a familia, o sistema educativo, as relacións interxeracionais e a importancia de tecer un tecido asociativo rico. Un espazo de intercambio que nos convida a xerar comunidades fortes e a construír alternativas ao malestar que provocan as nosas sociedades. +info: http://alicerces.arkipelagos.net

Iniciamos a quinta tempada de Radio Manoplas co faladoiro: "Alternativas comunitarias ao malestar emocional e psíquico". Inma, Ramiro, Ian e Marta compartiron con xenerosidade as súas reflexións e experiencias diante dunha sala da “parro” ateigada de xente. O encontro xirou arredor do malestar emocional e do papel que as comunidades desempeñan na súa xestión. Nunha hora de conversa, as convidadas abordaron unha chea de temas: a importancia de ser comprendidas, de permitirnos tempos de adaptación, de crear espazos e momentos para acompañar ás persoas que sofren, de afrontar medos e limitacións, de apostar pola formación continua... Sen dúbida, estas reflexións resoarán tras a escoita. Foi unha tarde moi enriquecedora, na que, en lugar de ofrecer solucións rápidas, centrouse a ollada en tecer relacións sólidas e en crear comunidades que coiden o benestar de todas as súas integrantes, con independencia dos momentos que estean a atravesar ou das súas condutas. Botádenos unha man espallando este proxecto que podedes escoitar en > http://alicerces.arkipelagos.net e nas principais plataformas de podcast.

Pechamos a cuarta tempada conversando con Itziar San Martín Landesa e María Fernández Costas, socias de Dixtinta. María e Itziar abríronnos as portas de Dixtinta, a imprenta dixital que rexentan desde o verán de 2022. A María o negocio vénlle de familia xa que medrou na imprenta familiar. Itziar pouco coñecía deste sector, mais a precariedade laboral e a procura de novos camiños xuntárona con María. Debullamos con elas os inicios do negocio, as dificultades, os apoios, o futuro... Até o momento a valoración que fan do camiño é satisfactoria. Dende o principio, tiveron claro que o traballo era só unha parte máis das súas vidas. Por iso, estableceron límites como horarios definidos e fomentaron unha relación baseada no diálogo entre ambas. Sen dúbida, Dixtinta é o lugar ideal para imprimir en case calquera superficie, ofrecendo unha atención personalizada onde a clientela sempre é escoitada. Non dubidedes en visitar o local, situado en Coia, na rúa Martín Echegaray 19, ou contactar a través da súa páxina web (imprentadixtinta.es) para recibir asesoramento sobre os vosos proxectos. Agradecemos que existan persoas como Itziar e María que pulen por negocios coma este. Despedímonos coa música de Laura Itandehuia que interpreta "Yo no necesito de mucho". Botádenos unha man compartindo este proxecto, que podedes escoitar nas principais plataformas e na web: http://alicerces.arkipelagos.net

O duodécimo programa da cuarta tempada é un faladoiro gravado con público en A Morada, titulado "Unha tribo para coidar ás infancias e adolescencias tuteladas". Compartimos o audio da conversa que tiveron Sergio, Eva e André o pasado xoves 21 de novembro en A Morada. Tres persoas cunha conexión profunda co sistema de protección: André foi tutelado desde os 5 anos, pasando por distintos centros de acollida; Eva e Sergio teñen unha ampla experiencia traballando en casas de familia e seguen implicados no sistema. Eva traballa actualmente nun centro especializado en saúde mental para rapazada tutelada pola Xunta, mentres que Sergio coordina o programa "En Familia", un proxecto de acollemento familiar que ofrece fogar a nenos, nenas e adolescentes tutelados. Nunha hora de conversa, debullaron con fondura o funcionamento do sistema de protección, poñendo sobre a mesa asuntos como as eivas e áreas de mellora, as feridas emocionais das crianzas, o papel das familias-tribo-comunidade no seu benestar, a transición á vida adulta e a necesidade de afecto... entre moitos outros. Foi unha xornada emotiva, chea de ideas e propostas para mellorar a vida destas infancias e adolescencias tuteladas, onde a implicación da comunidade-tribo-sociedade é fundamental. +info: http://alicerces.arkipelagos.net

O undécimo programa da cuarta tempada é un especial titulado "A bandeira vermella". Recuncamos cunha nova historia sobre Coia. Guiadas pola voz de ⁠Noa Covelo Lores⁠, achegámonos a comprender como unha das tantas parroquias rurais da cidade transformouse -en moi pouco tempo- nun barrio ateigado de cemento e torres de edificios. En pouco máis de oito minutos percorremos as loitas e resistencias dunha veciñanza que aprendeu que a mellor forma de enfrontarse aos abusos dos poderosos era xuntarse para crear vida en común. Guión e información adicional en ⁠http://alicerces.arkipelagos.net/4x11-radiomanoplas-bandeira-vermella⁠ Botádenos unha man escoitando e difundido este falangullo!

A décima entrevistada nesta tempada é Sergio Puga Amoedo. Sergio pasou a primeira parte da súa infancia en Espiñeiro (Teis) e, posteriormente, trasladouse a Coia. Alí, el e a súa familia atoparon un barrio con moitas carencias, pero no medio dese ambiente hostil, Menchu e Gelucho souberon crear un fogar protector, onde o sentido da xustiza estaba sempre presente. Familia na que a creatividade e a arte acompañan a moitas das súas integrantes. O noso entrevistado lembra con orgullo que foi el quen levou aos seus pais á parroquia do Cristo da Vitoria, onde quedaron abraiados coas "emilías", nas que se falaba de loitar polas persoas máis vulnerables e de facer comunidade para mellorar a vida do barrio. Foi nese espazo onde Sergio e as súas compañeiras coincidiron cun dominico novo, con experiencia no traballo con infancia en situación de risco, que os animou a comezar a xuntarse con crianzas e adolescentes da zona. Así, sen sabelo, estaban facendo traballo de educación de rúa, coa orientación e alento de Juan. Durante a súa etapa universitaria, Sergio recibiu a oportunidade de traballar acompañando a esa mocidade, para máis adiante, xa con Ana, comezar a vivir nunha casa de familia para crianzas tuteladas pola Xunta de Galicia. Daquelas experiencias, Sergio aprendeu que "o máis profesional de todo é a mirada de afecto", a sensibilidade e a intención de estar presente por e para eles. Tras traballar en diferentes entidades sociais, hoxe coordina o programa "En Familia", un proxecto de acollemento familiar para nenos, nenas e adolescentes que viven en centros de protección e non dispoñen de alternativas familiares. Rematamos a conversa coa música de Jorge Drexler, nesta ocasión interpretando "Guitarra y vos". Botádenos unha man compartindo este proxecto que podedes escoitar nas principais plataformas e na nosa web: http://alicerces.arkipelagos.net

O noveno programa da cuarta tempada é un especial titulado "O híper de Coia". Neste episodio, mudamos o formato habitual de entrevistas para contar unha pequena historia. A través da voz de Noa Covelo Lores, adentrámonos no relato sobre o "híper" de Coia. En pouco máis de catro minutos, non só repasamos a historia da súa instalación no barrio, senón que tamén exploramos a conexión do Alcampo co parque de A Bouza. Botádenos unha man espallando este proxecto que podedes escoitar nas principais plataformas e na nosa web: alicerces.arkipelagos.net/radio-manoplas --- GUIÓN: O "HÍPER" DE COIA Antes das 9 da mañá, é habitual ver a decenas de persoas arremuiñarse ás portas do "Híper". O “Híper" así lle chamamos moitas veciñas e veciños de Coia ao Alcampo. Supoño que o nome quedou de cando a palabra "hipermercado" aínda non era tan común para moitas de nós. O Alcampo de Coia abriu as súas portas en novembro de 1981, converténdose no primeiro hipermercado de Galiza. Detrás del está a familia Mulliez, unha das máis ricas do planeta. Son tamén os propietarios de marcas que seguramente che soan, como Decathlon, Leroy Merlin ou Kiabi. Co paso dos anos, o "Híper" pasou a ser un lugar de referencia para a xente do barrio, unha especie de praza do pobo, aínda que privatizada e pensada para o consumo. Moitas veces pregúntome por que segue a ter tanto magnetismo. Será porque aparece sempre entre os supermercados máis baratos do Estado? Pode que sexan os baixos prezos, si... mais eu prefiro pensar que hai algo máis. A historia do Alcampo non foi sen polémica. Todo comezou o 20 de maio de 1980, cando o Concello de Vigo concedeu a licenza para construír un centro comercial na parcela 247 do polígono. Aquela decisión non foi ben recibida por todas, e non sen razón. Os informes técnicos de urbanismo foron desfavorables. A construción excedía amplamente os límites legais, pero iso non detivo o proxecto. O "Híper" abriu as súas portas e empezou a funcionar con normalidade. Non foi ata 1984, cando a Audiencia Territorial da Coruña anulou a licenza, dando a razón á Asociación de Veciños de Coia e ao Movemento Cidadán da parroquia do Cristo da Vitoria. Mais a sentenza chegou tarde. O Alcampo nunca pechou, e segue aí, facendo caixa, sobre o que fora o vello Turreiro de Coia. E aquí está o gran contraste. Onde antes había leiras, pequenos comercios, un palco, árbores que formaban parte da vida comunitaria da antiga parroquia de Coia, agora hai cemento. Un troco que, para moitas persoas, supuxo o final dun modo de vida. A loita veciñal non puido evitar que o "Híper" se fixese realidade, pero deixounos importantes leccións. Leccións que, anos despois, serviron para salvar A Bouza. Como di Antón Lois, aínda que pareza un milagre, o mérito é máis humano que divino. A Bouza é unha das poucas zonas húmidas que sobreviven en Vigo, grazas á mobilización veciñal que se enfrontou a unha absurda permuta municipal que pretendía converter ese espazo natural en terreos para construír máis edificios. Hoxe, moitas de nós fachendeamos de barrio e podemos dicir con orgullo: A Bouza é nosa! Un espazo que simboliza a loita e a resistencia dun pobo que non se rendeu, e que segue a coidar da súa terra. - - - +INFO: - O 'híper' de Coia fai 40 anos, Diego Lores Correa (12/11/2021) > https://praza.gal/opinion/o-hiper-de-coia-fai-40-anos - El día que todo cambió para el comercio gallego, Jorge Lamas (22/05/2024) > https://www.lavozdegalicia.es/noticia/vigo/vigo/2024/05/21/dia-cambio-comercio-gallego/0003_202405V21C8991.htm - "Toponimia de Coia" con Iván Sestay > https://www.youtube.com/watch?v=iPaEZXt8-aw - "A Bouza xa é nosa" > https://www.youtube.com/watch?v=uc0GlCu3Kxc

A octava entrevistada da tempada é Esther Lora Rodríguez. A nosa avogada favorita pasa polos micros de Radio Manoplas. Filla de Antonia (Cádiz) e José (Bouzas). O traballo no mar do seu pai condicionou a vida familiar, José pasaba a maior parte do ano embarcado. Esther lembra a Antonia "facendo todo", tamén recorda gozar do seu pai o pouco tempo que estaba en terra. Desde pequena facían vida na "parro" e na adolescencia incorpórase en "O Modaco", colectivo ecoloxista do barrio. Na comunidade cristiá do Cristo da Vitoria coñeceu a persoas e viviu experiencias que condicionarían, para ben, a persoa que hoxe é. Marcha a Compostela a estudar Dereito, coa idea de ser avogada. Un mundo no que atopou o seu lugar no mundo, desde o que defender os dereitos e a xustiza das empobrecidas. Consciente do sufrimento e dor que provocan a miseria e precariedade na vida das persoas, leva máis de dúas décadas ofrecendo o seu saber, e compañía, a aquelas que máis sofren e coas que outras non queren traballar. Malia que sexa "unha pringada que cobra pouco" Esther é unha desas "catro gatas" que nos xulgados e nas rúas está sempre preto das que máis sofren. Despedimos estes minutos con "Nómadas" de Los Chikos del Maíz. +info: http://alicerces.arkipelagos.net

A sétima entrevistada da tempada é Noa Covelo Lores. Infancia e adolescencia feita a medio camiño entre Ponteareas e Vigo, en concreto en Coia. Familia primeiro e logo amizades vinculan a Noa a un barrio onde pasou pola escola infantil “Rosalía de Castro” e polo instituto. En Ponteareas, vila onde moitas familias coma a dela marcharon na procura de vivenda accesible, entrou en contacto co teatro nas actividades extraescolares. Estudou bacharelato de artes no “Coia 2” para logo dar o salto á Escola Superior de Arte Dramática de Galicia (ESADg) onde cursou Interpretación. Gozou dun Erasmus en Lisboa durante a súa etapa de estudante que pecha con “#camiños”. Na presentación -feita en 2018- desta obra parece que atopamos un adianto da vida de Noa: “camiños que unen as aldeas coas ciudades. Os poemas de Rosalía coa música electrónica. O spinning co churrasco. As fotos viradas sepias coas que acabamos de colgar no Facebook”. Tras anos de diversos traballos precarios Noa marcha un ano a Nova York para ampliar a súa formación artística da man das prestixiosas bolsas Fulbright. Até Brooklyn chegou para se formar en danza, nunha escola que segue o método impulsado por Rudolf von Laban. Un gusto escoitar a Noa falar de arte, da súa vida que sen dúbida pode inspirar moitas outras. Pechamos coa súa recomendación musical, nesta volta cun tema de Rusowsky que leva por título "mwah :3". Botádenos unha man espallando este proxecto que podedes escoitar en: IVOOX, SPOTIFY, ARCHIVE e PODGALEGO.

A sexta entrevistada da tempada é Marisa Andrade Pérez. Veciña da Coia, foi testemuña da transformación da vella parroquia no polígono de vivendas. A construción do novo barrio levou por diante as formas de vida dos seus habitantes. As leiras convertéronse en lameiras durante un tempo, a moitas familias expropióuselle a vivenda, mentres o espazo enchíase de edificios e de novos poboadores. Un trauma para moitas que foron as perdedoras do "progreso". Os inicios do barrio estaban marcados polas carencias, ante isto parte da veciñanza, organizada ao redor da parroquia, xuntouse para rabuñar melloras. Marisa implicouse nesas loitas que deron froitos como o parque de A Bouza. No profesional dedica gran parte da súa carreira a ser profesora galego, moitos anos nun dos institutos do barrio: o "Coia 2". Co tempo chegou a ser directora do mesmo. Marisa agora xubilada lembra o bo equipo de profes cos que traballou nun centro etiquetado durante moito tempo como conflitivo. Antes de deixarnos con ”Tempestades de sal" de Sés, Marisa fala de como lle gustaría afrontar os anos da súa vellez. +info: http://alicerces.arkipelagos.net

Programa especial gravado en directo nunha escola do barrio. Nesta ocasión o entrevistador fai de entrevistado, Diego responde ás preguntas de Nuno. O luns 6 de maio cargamos coa mochila de Radio Manoplas para montar o equipo na clase de 4º de primaria do CEIP Escultor Acuña. Alí gravamos este especial en directo e con público. Nuno (9 anos) fixo de entrevistador e Diego mudou de lugar, nesta ocasión foi el o que tivo que responder sobre as orixes de Radio Manoplas, sobre os seus gustos, deportes e moito máis. Este programa especial permite coñecer algo mellor á persoa que acostuma facer as preguntas en Radio Manoplas deixando de manifesto que hai relevo. Coma sempre pechamos con música, desta volta cun tema de Eddi Circa titulado "La fiesta del patrón". +info: http://alicerces.arkipelagos.net